Maglakbay sa mga kagubatan
ng Africa
Ang Gombe National Park ay tahanan ng pinaka-dokumentadong populasyon ng chimpanzee na naninirahan sa kagubatan. Higit sa 50 taon na ang nakakaraan, sinimulan ni Dr. Jane Goodall ang kanyang gawain dito, at ang pamana ng siyentipikong pagtuklas ay nagpapatuloy hanggang sa araw na ito. Tingnan nang mas malapitan.
Pag-unawa at pagprotekta sa mga chimpanzee
Taon ng pananaliksik
54
ORAS NG OBSERBASYON
200,000
Kumpletong kasaysayan ng buhay
40
Habang naglalakad sa kagubatan, makakatagpo natin si Glitter kasama ang
kanyang anak na babae na si Gossamer na nasa kanyang likod. Ang mga inang
chimp ay karaniwang may 4-6 na anak, na humigit-kumulang 5 taon ang agwat ng
bawat anak. Bihira ang kambal, bagama't si Glitter mismo ay isang kambal.
Ginugugol ng mga batang chimp ang unang 10 taon ng buhay kasama ang kanilang
ina, at sa unang 3-4 taon, masaya silang sumasakay sa likod na katulad
nito.
I-explore ang lugar na ito
Ang chimp na ito ay bahagi ng G-Family at may di-malilimutang pangalan:
Google. Ipinangalan bilang pagkilala sa matagalang magandang pagsasamahan ng
JGI at Google, ang chimp na ito ay bahagi ng komunidad ng mga chimp na
Kasakela, isa sa tatlong mga komunidad sa Gombe. Bagama't maaaring magkaroon
ng higit sa 160 chimp sa isang komunidad, mas madalas nilang gugulin ang
kanilang oras nang mag-isa o sa loob ng mas maliit na grupo.
I-explore ang lugar na ito
Ginugugol ng mga chimpanzees ang higit-kumulang pitong oras sa isang araw na
kumakain, at kapag hindi sila kumakain, nagpapahinga naglalaro o nag-aayos
sila. Ang mga ito ay mga hayop na talagang mahilig makisalamuha, at
makipag-ugnayan tulad ng mga tao: sa pamamagitan ng paghalik, pagyakap,
pangingiliti at paghawak ng kamay. Humihiyaw at ipinapadyak din nila ang
kanilang mga paa na tulad natin! Sa gabi, ginagawa ng mga chimp ang kanilang
mga pugad sa puno upang tulugan.
I-explore ang lugar na ito
Isang araw sa buhay ng isang chimpanzee
Paano kaya ang manirahan sa kagubatan? Tumambay kasama ng mga Gombe chimp tulad
nila Glitter at Gossamer at
alamin ang tungkol sa mga gawi ng mga nilalang na
may 98% na katulad ng ating DNA.
Kilalanin ang mga nilalang na nabubuhay sa Gombe
Tulad ng lahat ng gubat, ang Gombe National Park ay isang
natatanging ecosystem na binubuo ng mga nilalang mula sa lahat ng
hugis at laki. Kilalanin ang mga kapitbahay.
Chimpanzee
Pan troglodytesChimpanzee
Pan troglodytes
Tumayo nang matuwid! Bagama't makakatayo ang mga chimp gamit ang kanilang mga binti sa hulihan, sila ay mga quadrupedal knuckle-walker. Mayroon silang mahuhusay na kamay at opposable na hinlalaki na tulad ng mga tao, ngunit mayroon ding mahahabang daliri at malalaking opposable na daliri sa paa na nagbibigay-daan sa kanila na humawak nang mahigpit sa mga sanga ng kahoy habang nangunguha sila ng pagkain.
Olive baboon
Papio anubisOlive baboon
Papio anubis
Kaibigan o kaaway? Bagama't sama-samang naglalaro ang mga batang baboon at chimp sa pagkabata, habang mas tumatanda sila, nagiging hindi palakaibigan ang mga hayop. Ang mga baboon ay madalas na naghahanap ng mga pinagmulan ng pagkain na tulad ng mga chimp, at kakainin ng mga chimp ang mga batang baboon. Hindi katulad ng mga chimp, mahilig lumangoy ang mga baboon, magtampisaw at maglaro sa tubig.
Bush Viper
AtherisBush Viper
Atheris
Mag-ingat sa iyong nilalakaran! Sa maliliit na halaman, maaari mong makita ang makaliskis at makamandag na ahas na ito na karaniwan sa gubat ng Gombe. Pareho ang interes at likas na takot sa mga ahas ng mga chimp na tulad ng sa mga tao. Mayroon pang partikular na tawag ang mga ito (ang 'snake wraa') na inaalertuhan ang iba pang mga chimp tungkol sa pagkakaroon ng mga ahas sa gubat.
Dung beetle
ScarabaeoideaDung beetle
Scarabaeoidea
Kilalanin ang mahusay na recycler. Ginagawang maliliit na bilog ng mga beetle na ito ang mga dumi na inililibing nila, pinangingitlugan at pinagtitirikan pa ng mga bahay. May mahalagang papel ang mga insektong ito sa ecosystem, kasama na ang pagpapakalat ng mga buto at paglalagay sa lupa ng mga nutrient.
Millipede
SpirostreptidaMillipede
Spirostreptida
May mga paa ito! Kilala ang mga millipede dahil sa maraming paa na nagdadala sa kanila sa lupa ng gubat, kung saan tumutulong sila sa pagpapabulok ng halaman, fungi, mga hayop at insekto. Napakahalaga rin ng mga paa ng arthropod na ito sa detalyadong ritual sa panliligaw nito.
Ang Gombe National Park ay isang bahagi ng protektadong lupa na matatagpuan
sa kanlurang dulo ng Tanzania. Sa kahabaan ng mga baybayin ng Lake
Tanganyika, ang parke ay isang kumbinasyon ng mga nakalantad na damuhan at
deciduous at parating berdeng kagubatan. Sa kagubatan ng Gombe nakatira ang
pinakamatagal na pinag-aralang populasyon ng chimp sa Earth.
I-explore ang lugar na ito
Katutubo ang mga chimpanzee sa mga gubat ng Gitna at Kanlurang Africa,
kabilang ang Tanzania. Namumuhay sila malapit sa mga puno dahil ang kanilang
diyeta ay pangunahing prutas, bagama't tinatangkilik din nila ang mga dahon,
insekto at maliliit na mammal (kabilang na ang mga unggoy). Sa paglalakad sa
gubat ng mga chimp maririnig mo ang tawag-at-tugon na binubuo ng mga pag-igik
at pagtili. Ang mga 'pant-hoots' na iyon ay mga malalakas na pagtawag ng mga chimp
na ginagamit nila upang tukuyin ang kanilang mga sarili at makaipag-ugnayan
sa iba.
I-explore ang lugar na ito
Noong 1957, lumipat ang isang 23 taong gulang na si Jane Goodall sa East
Africa mula sa kanyang tirahan sa England upang ipagpatuloy ang kanyang
pagkahilig mula pagkabata para sa mga hayop sa Africa. Nagtrabaho siya para
sa sikat na paleontologist na si Louis Leakey, na naniwalang ang pag-aaral sa
mga primate ay maaaring magbukas ng mga clue tungkol sa mga sinaunang ninuno
ng mga tao. Ang mapagsapalarang pagkatao ni Jane ang nagdala sa kanya sa
kagubatan ng Gombe noong Hulyo 1960, ngunit ang kanyang nangungunang
pananaliksik dito ang nagbago ng takbo ng modernong primatology.
I-explore ang lugar na ito
Nang unang lumipat si Jane sa Gombe, nanirahan siya sa isang tolda kasama ang kanyang ina, ginawa ang kanyang mga obserbasyon gamit ang mga segunda-manong binoculars at sumulat ng mga tala gamit ang lapis at papel. Pinanood niya ang mga paggalaw ng mga chimp sa buong araw, kumuha ng mga tala sa kanilang mga gawi sa araw-araw at mga panlipunang istraktura. Nalaman niya sa lalong madaling panahon na ang mga obserbasyong nagawa niya ay humahamon sa mga kumbensyonal na kaisipan tungkol sa mga chimpanzee.
Noong una ay nahihiya ang mga chimpanzee kapag nandiyan si Jane, na nagpapahirap sa pagsasagawa ng pananaliksik. Sa paglipas ng panahon, nasanay na ang mga ito, o nasanay na sa kanya, at nagawa niyang subaybayan ang mga ito nang malapitan, at makipag-ugnayan pa sa mga ito. Nakakita siya ng mga chimpanzee na tumatawa, naglalaro, naglilinis, nangunguha ng pagkain at nangangaso. Nasaksihan din niya ang karahasan ng mga ito, at nakaranas pa ng pag-aaway ng chimpanzee. Sa pamamagitan ng pamumuhay sa piling ng mga ito sa kagubatan, nabuksan ni Jane ang lihim na mundo ng mga chimpanzee.
Sa kanyang unang taon, inobserbahan ni Jane ang isang chimpanzee na may pangalang David Greybeard na gumagamit ng mahahabang damo upang kumuha ng mga anay mula sa maliliit na butas. Ginagamit niya ang damo bilang isang tool, isang bagay na pinaniniwalaan ng mga siyentipiko na natatangi lang sa mga tao. Ganap na binago ng obserbasyon ni Jane ang ating pag-iisip tungkol sa ugnayan sa pagitan ng mga tao at ang kaharian ng mga hayop. Alam na natin ngayon na ang mga chimp ang pinakamalapit na nabubuhay na kamag-anak ng mga tao, na may katulad sa 98% ng ating DNA.
Si Jane ay isang di-karaniwang mananaliksik ng mga hayop, sa paraang pinangangalanan niya ang kanyang mga subject sa halip na magtalaga sa kanila ng mga numero. Nagtatag siya ng isang sistema ng pagpapangalan kung saan ang mga sanggol ay binibigyan ng mga pangalan na nagsisimula sa parehong titik ng pangalan ng kanilang ina. Ipinapakita ng family tree na ito ang mga miyembro ng G-Family, na bahagi ng mas malaking komunidad ng chimpanzee na Kasakela. Maaari na ngayong makita sina Google, Glitter at Gossamer sa Street View.
Noong 1977, itinatag ang Jane Goodall Institute upang magmula sa isang umiiral na pananaliksik sa Gombe, at palawakin ang sakop ng trabahong pang-agham at humanitarian na pananaw ni Jane. Ngayon, ang misyon ng JGI ay patungo na sa labas ng Gombe, habang nagsusumikap ang organisasyon upang protektahan ang 85% ng mga chimpanzees at ang kanilang mga habitat sa buong Africa. Tinatawag din nila ang pansin ng mga kabataan sa buong mundo sa mga proyekto ng konserbasyon ng komunidad sa pamamagitan ng programang Roots & amp; Shoots.
Nakikipagtulungan ang mga siyentipiko ng Gombe Stream Research Center sa mga lab sa buong mundo, kasama na ang Duke University, upang makapag-ambag sa mga akademikong pag-aaral. Gamit ang mga henerasyon ng pananaliksik sa Gombe bilang pangunahing data, mahuhulaan ng mga siyentipiko kung paano makakaapekto sa mga populasyon ng chimp ang mga pagbabago sa tirahan, panlipunang istruktura at sakit. Maaari ding buksan ng pag-aaral ng mga chimp ang mga clue tungkol sa mga tao (halimbawa, nag-ambag ang mga pag-aaral ng SIV sa mga chimp ng Gombe sa pananaliksik tungkol sa HIV virus).
Namuhunan din ang JGI sa isang programa ng komunidad na nagbibigay-kapangyarihan sa mga lokal na tao na bumuo ng mga sustainable na kabuhayan habang nagtataguyod ng mga rehiyonal na layunin sa pag-iingat, tulad ng reforestation at pagtatapos sa bushmeat na kalakal. Sa pamamagitan ng pamumuhunan sa kalusugan at pag-aaral, at pag-aalok ng mga pagsasanay sa pamamahala ng resource, agrikultura at forestry, ang mga programa ng CCC ay nagsusulong ng pang-ekonomiyang at pangkultura na kasaganaan habang nagpoprotekta sa likas na kayamanan.
Ang pagprotekta sa mga chimps ay nangangahulugan ng pagprotekta sa kanilang tirahan, at ang tirahang iyon ay umaabot sa labas ng mga hangganan ng parke. Nagde-deploy ang JGI ng mga GPS-enabled na mga Android smartphone at tablet sa mga lokal na tao at park ranger sa buong Africa. Ang mga monitor ng kagubatan na ito ay binigyang-kapangyarin upang i-record at i-ulat ang pagkakaroon ng wildlife at ilegal na mga aktibidad ng tao sa mga device. Ina-upload pagkatapos ang data sa cloud, pinag-aaralan gamit ang Google Earth Engine at ibinahagi sa mga nagsasagawa ng desisyon.
Kapag pinagsama ang iniulat na field data ng mga monitor ng kagubatan sa satellite imagery, nagagawang subaybayan ng mga siyentipiko ng konserbasyon ang kalusugan ng Chimpanzee tirahan sa malawakang sakop. Gamit ng makabagong teknolohiya, nagagawang magplano, magpatupad at sukatin ng mga siyentipiko ang mga pagsisikap para sa konserbasyon ng habitat. Nagtatrabaho ang JGI upang masukat ang mga pagsisikap sa pagsubaybay sa kagubatan sa lahat ng habitat ng mga chimp upang bigyang daan na ma-access ng buong mundo ang lokal na kaalaman.
Sa natatangi nitong ecosystem, lubusang dokumentadong populasyon ng mga chimp at higit sa 50 taon ng makabagong pananaliksik, ang Gombe ay isang buhay na laboratoryo. Naaangkop ang mga pagtuklas na ginawa sa kagubatan ng Gombe sa mga ecosystem sa buong mundo. Bilang isang lugar ng natural na kagandahan, isang mahalagang wildlife habitat at isang hub ng siyentipikong pananaliksik, ang Gombe ay tunay na isang lugar na walang katulad.
Ang pamana ng pananaliksik
sa Gombe
Bago ang mga obserbasyon ni Jane sa Gombe, pinaniniwalaan na ang mga tao ay ang tanging nilalang sa Mundo na gumagamit ng mga kasangkapan. Ang Gombe ay naging hub ng makabagong pananaliksik mula noon, pinangunahan ng Jane Goodall Institute na tumuon sa mga chimpanzee, konserbasyon at komunidad.
Isang mensahe mula kay Jane Goodall
Noong pumunta ako sa Gombe, nagsimula akong mag-obserba at mag-aral tungkol sa mga kahanga-hangang chimpanzee na naninirahan doon. Dahil sa aking natutunan sa aking ilang taong pananaliksik sa Gombe, lumakas ang aking loob at humusay ako. Umaasa ako na ang iyong karanasan sa website na ito at sa koleksyon ng imahe sa Street View ay makapagbibigay sa iyo ng katulad na karanasan ng pag-aaral at pagtuklas.
Sa pamamagitan ng aking panahon sa Gombe at ng mga sumunod na taon, natutunan ko mismo kung gaano kahalaga para sa bawat isa sa atin na maunawaan ang mundong tinitirhan natin. Dahil magsisimula lang tayong magpahalaga kapag tunay tayong nakakaunawa, at magsasagawa lang tayo ng pagkilos kapag tunay tayong nagpapahalaga. Ganito nangyayari ang pagbabago. Ganito tayo gagawa ng mga pagbabagong kinakailangan natin upang mamuhay nang may balanse at pagkakaisa sa planetang ito na tinatawag nating tahanan.
—Dr. Jane Goodall, PhD, DBE at Tagapagtatag ng UN Messenger of Peace
, ang Jane Goodall Institute
Oktubre 21, 2014
I-explore ang Gombe
National Park
Tuklasin ang ilan sa mga daan-daang species na
naninirahan sa Gombe habang naglilibot ka sa mga beach trail
at mga landas sa kagubatan sa Street View.
Matuto nang higit pa


